Nowości w prawie dla przedsiębiorców
Z uwagi na pandemię koronawirusa sytuacja jest bardzo dynamiczna, a zmiany w prawie należy śledzić na bieżąco. Tym bardziej, że w tak trudnych czasach nieocenione mogą okazać się programy pomocowe, które pozwolą wielu przedsiębiorcom przetrwać na rynku. W niniejszym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany w prawie, które będą obowiązywać od 2021 roku.
Przedsiębiorca na prawach konsumenta
Zgodnie z ustawą z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych, niektórzy przedsiębiorcy mieli być traktowani podobnie jak konsumenci. Nowelizacja, dodająca do Kodeksu cywilnego nowe art. 3855, 5564, 5565 i 5765 pierwotnie miała wejść w życie 1 czerwca 2020 r., a zastosowanie miała mieć do umów zawieranych po tej dacie. Jednak sytuacja epidemiczna wymusiła odsunięcie wejścia w życie przepisów o pół roku, tj. do 1 stycznia 2021 r.
Zgodnie z nowymi przepisami, ochronie właściwej konsumentom będą podlegać przedsiębiorcy (osoby fizyczne) zawierający umowy bezpo- średnio związane z ich działalnością gospodarczą pod warunkiem, że z treści umowy będzie wynikać, iż zakup nie posiada charakteru zawodowego, co będzie określane w oparciu o przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej udostępniony w CEIDG. Przykładowo, gdy programista zakupi fotel to traktowany będzie jako konsument, gdyż zakup ten, mimo że związany z jego działalnością gospodarczą, nie ma charakteru zawodowego. Natomiast sytuacja inaczej przedstawia się, gdyby fotel zakupił sprzedawca mebli.
Tacy przedsiębiorcy będą mieli uprawnienia zbliżone do tych, przysługujących do tej pory wyłącznie kupującym, którzy są konsumentami. Najważniejszym upra- wnieniem jest prawo odstąpienia od umowy, a więc możliwość zwrotu towaru bez podawania przyczyny w terminie 14 dni od otrzymania towaru – w przypadku umów sprzedaży towarów. Jednakże istnieje również szereg towarów, gdzie prawo odstąpienia od umowy nie zadziała. Przykładowo, przedsiębiorca nie zwróci towarów, które po rozpakowaniu tracą swoje pierwotne właściwości (np. płyty CD z muzyką, filmami, grami), które są wykonane na jego indywidualne zamówienie, według jego specyfikacji. Nie zwrócimy także towarów, które mają krótki okres przydatności do użycia oraz biletów do kina, teatru i na występy artystyczne czy biletów lotniczych zakupionych przez internet.
Co więcej, wobec takich przedsiębiorców nie będzie można stosować tzw. niedozwolonych klauzul umownych, których do tej pory sprzedawcy musieli unikać tylko przy sprzedaży B2C. W konsekwencji sprzedawca nie może sobie zapewnić właściwości sądu właściwego dla jego siedziby w przypadku ewentualnego sporu z kupującym czy też nie może wymagać, aby do zgłoszenia reklamacyjnego dołączyć dowód zakupu. Jednakże przedsiębiorcy nie będą mogli korzystać z ochrony instytucjonalnej konsumentów – prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz rzeczników powiatowych.
Kolejną istotną zmianą jest poszerzenie uprawnień z rękojmi w stosunku dla nowego rodzaju kupujących. Od tej pory sprzedawca będzie miał mniej czasu na ustosun- kowanie się do zgłoszenia reklamacyjnego – będzie to musiało nastąpić w terminie 14 dni od otrzymania reklamacji (jednocześnie należy pamiętać, że termin na ustosunkowanie się do reklamacji nie oznacza terminu na zrealizowanie całej procedury reklamacyjnej). Ponadto, kupujący będzie posiadał dłuższy (konsumencki) okres na zgłoszenie reklamacji. Przedsiębiorca będzie korzystał z domniemania istnienia wady fizycznej już w momencie przejścia niebezpieczeństwa na kupującego, jeżeli wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku, od dnia wydania rzeczy sprzedanej. Kupujący przedsiębiorca nie straci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju oraz nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.
Obowiązkowe składki ZUS od każdej umowy zlecenia
Obecnie w planach rządu jest zmiana prawa w zakresie oskładkowania umów zleceń poprzez nałożenie obowiązku opłacania składek od każdej umowy zlecenia, niezależnie od ich liczby, wymiaru i łączenia z innymi tytułami ubezpieczenia. W przypadku wprowadzenia takiej regulacji przez ustawodawcę przedsiębiorcy będą musieli się liczyć z wyższymi kosztami zatrudnienia, bowiem jako płatnicy składek będą obowiązani do odprowadzenia swojej części składek ubezpieczeniowych do ZUS od każdej zawartej umowy zlecenia.
Prosta spółka akcyjna
Od 1 marca 2021 r. będzie można prowadzić działalność gospodarczą w nowej formie – prostej spółce akcyjnej (PSA). PSA będzie łatwiej założyć i prowadzić niż klasyczną spółkę akcyjną, łatwiej będzie też ją rozwiązać.
Najważniejsze założenia PSA to:
■ bardzo niski kapitał akcyjny wymagany przy zakładaniu spółki (1 zł),
■ elastyczne podejście do organów spółki, w tym możliwość powołania rady dyrektorów, która łączy cechy zarządu i rady nadzorczej,
■ prostsze procedury i większa swoboda w podejmowaniu uchwał zdalnie, przy pomocy np. poczty elektronicznej czy komunikatorów internetowych,
■ większa elastyczność, jeśli chodzi o rodzaje akcji i zasady działania spółki, w tym akcje za pracę lub usługi,
■ możliwość założenia przez internet, w systemie S24,
■ rejestr akcjonariuszy w formie cyfrowej, prowadzony przez notariusza lub biuro maklerskie,
■ łatwiejsze dysponowanie środkami spółki – brak „zamrożonego” kapitału zakładowego,
■ proste zasady dotyczące likwidacji spółki i krótszy czas potrzebny na likwidację.
PSA będzie mógł założyć każdy. Jedynym wyjątkiem będzie zawiązanie PSA przez jedną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Podstawowym dokumentem regulującym zasady działania PSA będzie umowa spółki określająca m.in. firmę i siedzibę spółki, przedmiot działalności, organy spółki, liczbę, serie i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie czy czas trwania spółki, jeśli został oznaczony. Umowę będzie można zawrzeć na dwa sposoby:
■ na portalu S24, prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości, wypełniając wzorzec umowy. W systemie S24 umowę będą podpisywali podpisem kwalifikowanym lub Profilem Zaufanym wszyscy założyciele;
■ tradycyjnie – u notariusza, który sporządzi umowę zgodnie z zasadami obowiązującymi dla PSA, dodatkowo uwzględniając nasze sugestie lub potrzeby.
Najważniejszym organem PSA jest walne zgromadzenie akcjonariuszy.Do walnego zgromadzenia akcjonariuszy będzie należała decyzja, jaki model zarządzania przyjąć w spółce. Do wyboru będzie:
■ model znany z obecnie działających w Pol- sce spółek, w którym zarząd prowadzi sprawy spółki, a rada nadzorcza sprawuje nadzór nad jej działalnością;
■ nowy model, w którym centralnym organem spółki zostanie rada dyrektorów łącząca w sobie cechy zarządu i rady nadzorczej.Będzie prowadzić bieżące sprawy spółki i równolegle nadzór nad jej działalnością. Jeśli członków rady będzie więcej, istnieje możliwość podziału na: dyrektorów wykonawczych (odpowiednik członków zarządu) i niewykonawczych (odpo- wiednik członków rady nadzorczej).
Kapitał akcyjny PSA, który musi zostać wniesiony przy jej zakładaniu wynosi co najmniej 1 zł. Może zostać pokryty wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi (prawa zbywalne, niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług). Co ważne, kapitał akcyjny w PSA nie będzie ujawniany w jej umowie. Oznacza to większą swobodę przy jego zmianie, bez potrzeby zmiany umowy spółki.
Kamil Boruta prawnik, LSW Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy
Specjalizuje się w realizacji projektów korporacyjnych, inwestycyjnych, doradztwie transakcyjnym, fuzjach i przejęciach, prawie sportowym. Wspiera klientów w zakresie bieżącej obsługi prawnej spółek prawa handlowego, w tym również spółek publicznych. Uczestniczy w sprawach, gdzie wymagana jest reprezentacja klientów w postępowaniach spornych. Lubi realizować projekty interdyscyplinarne wymagające wiedzy z różnych dziedzin. Chętnie udziela się także w sprawach pro bono. Posiada doświadczenie w zarządzaniu, wycenie oraz nadzorze przedsiębiorstw. Aplikant radcowski oraz doktorant w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.
www.lsw.com.pl
www.lswipblog.pl
